Joost Breeksema leidt Stichting OPEN, een organisatie die zich sinds 2006 inzet voor wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica. Hij is één van de initiatiefnemers van ICPR 2022, dat draait om het stimuleren van onderzoek naar psychedelica en de mogelijke  implementatie ervan in de ggz. 

Als directeur van Stichting OPEN – opgericht in 2006 om het wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica te bevorderen – was Joost Breeksema doorgaans één van de belangrijkste promotors van psychiatrisch onderzoek naar psychedelica en therapieën. Maar sinds kort is dat enigszins veranderd: “Ik bevind me nu in een positie van iemand die vaker juist voorzichtigheid predikt”.

Breeksema gelooft nog steeds in een toekomst voor de middelen en voegt hier aan toe: “Ik denk nog steeds dat psychedelica een enorm potentieel hebben, maar denk ook dat het goed is om deze boodschap een beetje tegengas te geven. We moeten een goede balans vinden tussen hype en hoop.”

De OPEN-directeur legde zijn verklaring af tijdens de lancering van de Psychedelic Access And Research European Alliance (PAREA), een vereniging van Europese stichtingen en instellingen die holistisch en professioneel psychedelisch onderzoek en therapie bevorderen.

Breeksema maakte zijn opmerkingen in het licht van een recente psychedelische ‘renaissance’: een grote, hernieuwde aandacht voor het psychedelische veld. Er zijn sterke onderzoeksresultaten die de werkzaamheid van psychedelische therapie hebben aangetoond, maar deze hebben tegelijkertijd ook geleid tot een wereld waarin het grote geld op de loer ligt. Potentiële risico’s van psychedelische therapie kunnen zodoende worden verdoezeld. Bepaalde gewoontes uit de underground stroken mogelijk niet met professionele therapie.

“Wat de juiste balans is tussen hoop en hype rond psychedelische therapie, dat moet worden besproken” zegt Breeksema. De nood voor innovatieve therapieën is namelijk nijpend: “Er zijn veel wanhopige patiënten. Tussen een kwart en een derde van de patiënten met psychische stoornissen reageert niet op conventionele behandelingen. Er is dus een enorme behoefte aan betere en effectievere behandelingen. Maar het is ook, denk ik, heel belangrijk om te onthouden dat dit geen wondermiddelen zijn – en dat er belangen in het spel zijn.”

In Nederland zijn psychedelische ‘truffels’ legaal verkrijgbaar in smartshops en zijn er verschillende centra waar deze onder begeleiding genomen kunnen worden. In de Verenigde Staten zijn recent lokale referenda gehouden die het makkelijker en legaler moeten maken om daar psychedelische therapieën te kunnen beginnen. Veel media-aandacht en entertainment hebben mensen meer bekend gemaakt met de hernieuwde aandacht voor psychedelica.

Breeksema waarschuwt dus om waakzaam te zijn voor te grote beloftes van partijen met grote belangen: “Als je het aan patiënten vraagt … dan is het hard werk, zo’n therapie,” aldus Breeksema. “Mensen hebben uitdagende ervaringen. Veel [van hen] zijn kwetsbare patiënten. De ervaringen kunnen krachtig zijn maar ook potentieel destabiliserend.”

De mix van patiënten met ernstige trauma’s en grote verwachtingen, de potentiële intensiteit van de psychedelische ervaring en de geschiedenis van een zwarte markt, maken de noodzaak van veilige, professionele behandeling alleen maar groter – aldus de voorzitter van de stichting OPEN. 

“Het zijn geen typische farmaceutische medicijnen: het is de ervaring die centraal staat, en dat betekent dat mensen die patiënten door die ervaringen begeleiden, goed moeten worden opgeleid. Je moet een professional in de geestelijke gezondheidszorg zijn, maar je hebt ook aanvullende training nodig.”

Dit is de hoofdreden waarom Breeksema met de stichting OPEN in 2022 opnieuw een interdisciplinaire conferentie houden over psychedelica in de gezondheidszorg en daarbuiten. In 2020 zou de Interdisciplinary Conference on Psychedelic Research (ICPR) eigenlijk al plaatsvinden in Haarlem – maar dat werd online vanwege Covid-19. Nu vindt de conferentie plaats van 23 September tot 25 September in het (prachtige) Philharmonie gebouw in Haarlem. 

Meer informatie over ICPR 2022 hierover vindt u hier in het Nederlands en hier in het Engels.